تاریخچه رشد استارتاپ اوبر از فضای کار اشتراکی تا به الان
استارتاپ‌های متعددی وجود دارند که فعالیت خود را از فضای کار اشتراکی شروع کرده و توانسته‌اند به موفقیت‌هایی در سطح جهانی برسند. یکی از این استارتاپ‌ها که همه ما اسم آن را حداقل یک بار شنیده‌ایم، اوبر است. اوبر توانست با شروع فعالیت خود در فضای کار اشتراکی، به رشد بی‌نظیر و کم‌سابقه‌ای برسد.
استارتاپ اوبر در کوتاه‌ترین زمان ممکن به میزان زیادی پیشرفت کرده و در جایگاه بسیار خوبی قرار گرفت. در ادامه قصد داریم تا به تاریخچه این استارتاپ بپردازیم.
ایده اولیه اوبر
اصل داستان این استارتاپ زمانی شروع شد که دو دوست آمریکایی به اروپا سفر کردند. تراویس کالانیک و گرت کمپ در نیمه‌های شب که در پاریس مشغول گشت و گذار بودند، برای بازگشت به هتل با مشکل روبه‌رو شده و نتوانستند تاکسی پیدا کنند. بعد از این اتفاق، آن‌ها 800 دلار برای استخدام یک راننده شخصی هزینه کردند. این دو دوست به همواره به دنبال ایده‌ای بودند که بتوانند هزینه حمل و نقل خود را کاهش دهند. سپس به این موضوع دست پیدا کردند که از طریق تقسیم کردن کرایه بین مردم می‌توانند به این امکان دست پیدا کنند. این موضوع درواقع اولین جرقه بزرگ‌ترین تاکسی آنلاین دنیا یعنی استارتاپ اوبر شد.
هدف شرکت اوبر این بود که هر فردی بتواند در هر نقطه از شهر که قرار دارد، تنها با فشردن یک دکمه به نزدیک‌ترین تاکسی و راننده دسترسی داشته باشد و به راحتی سفرهای خود را در محدوده انجام دهد. زمانی که این ایده مطرح شد، بازار اسمارت فون‌ها هنوز داغ نشده بود و دسترسی مردم به این گوشی‌های همراه زیاد نبود؛ اما تراویس و گرت برنامه‌ریزی خود را برای 10 سال آتی انجام داده بودند و انتظار سود زیادی از همان ابتدا نداشتند.
شروع فعالیت رسمی اوبر
بعد از ایده اولیه، در سال 2009 این دو دوست با همکاری یکدیگر در فضای کار اشتراکی The Yard در نیویورک فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کردند. در اینجا بود که تراویس و گرت با اهمیت فضای کار اشتراکی آشنا شده و به آن علاقه‌مند شدند. این میزان از علاقه به حدی بود که بعد از جابه‌جایی و نقل مکان به سانفرانسیسکو نیز باز هم به سمت فضای کار اشتراکی متمایل شدند و یکی از همین مکان‌ها به اسم Rocket Space فعالیت خود را با 8 نیروی استخدام‌شده ادامه دادند. در ماه می سال 2011، استارتاپ اوبر با ساخت اپلیکیشن مخصوص، رسما فعالیتش را در راستای خدمات به مردم آغاز کرد.
توسعه فعالیت
در سال 2009 این دو دوست آمریکایی فعالیت خود را تنها با 200 هزار دلار آغاز کردند؛ اما دو سال بعد سرمایه‌ای 1.25 میلیون دلاری برای فعالیت خود جذب کردند. یکی از اولین سرمایه‌گذاران این شرکت یک ایرانی به نام شروین پیشه ور است. پس از هفت سال اوبر با گسترش فعالیت خود توانست به عنوان یکی از موفق‌ترین استارتاپ های آمریکا و جهان شود. امروزه اوبر را می‌توان یک باشگاه ثروتمند و یکی از غول‌ترین شرکت‌های فناوری دنیا در نظر گرفت. بدون اغراق اوبر یکی از بزرگ‌ترین سیستم‌های حمل و نقل شهری است.
استارتاپ اوبر به‌سرعت توانست فعالیت خود را در سطح بین‌المللی نیز ارتقا دهد. پس از مدت کوتاهی از شروع فعالیت، این شرکت توانست به شهرهای تورنتو در کانادا، لندن در انگلستان و همچنین سیدنی در استرالیا نیز وارد شود. هم‌اکنون 6700 کارمند در این شرکت مشغول به فعالیت هستند و بیشتر از 1 میلیون راننده در آن کار می‌کنند.
چالش‌های مسیر استارت آپی اوبر
شرکت اوبر در کنار مزایایی که برای مردم داشت و صرفه‌جویی در میزان کرایه‌ها، برای عده‌ای نیز ضرر و زیان زیادی به همراه داشت. در هر شهری، صنعت تاکسیرانی و همچنین آژانس‌های مسافرتی، مخالفان سرسخت شرکت اوبر بودند و درگیری‌های سنگینی معمولا بین آن‌ها درمی‌گرفت. در برخی از شهرها حکومت و بخش‌های دولتی نیز مانع پیشروی اوبر شده و فعالیت را برای این استارتاپ که کار خود را از یک فضای کار اشتراکی آغاز کرده بود، سخت کردند.
چالش بعدی در مسیر استارتاپ اوبر، جذب راننده‌ها بود؛ چرا که این افراد اگر از صنف تاکسیرانی خارج می‌شدند دیگر امکان بازگشت به این صنف را نداشتند. پس این کار می‌توانست یک ریسک بسیار بزرگ برای آن‌ها باشد. از سوی دیگر در مدت کوتاهی، استارتاپ های مشابهی نیز در همین صنعت شروع به فعالیت کردند که شرکت اوبر باید با آن‌ها نیز به رقابت می‌پرداخت. یکی از این شرکت‌ها، دیدی چوکسینگ بود که فعالیت خود را در کشور چین آغاز کرد. در نهایت بعد از کشمش‌های طولانی، میان این دو شرکت، اوبر واحد چین خود را به شرکت دیدی چوکسینگ واگذار کرد. مشکلات دیگری نظیر کیفیت تاکسی‌ها و راننده‌ها و همچنین هشتگ‌های تحریم کننده روبه‌رو بوده و توانسته بسیاری از آن‌ها را با موفقیت پشت سر بگذارد.
چالش بزرگ 2017
سال 2017 چالش‌برانگیزترین سال برای اوبر است. این چالش زمانی شروع شد که یک خانم مهندس از کارمندان سابق این استارتاپ، محتوایی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد. محتوای این فرد شرکت اوبر را به فرهنگ جنسیت زده و تبعیض متهم می‌کرد. او ادعا کرده بود که تمام رتبه‌بندی‌ها بر اساس تبعیض جنسی و همچنین بین سفیدپوستان و رنگین‌پوستان بوده و کاملا اهانت‌آمیز است. این محتوا با سرعت بسیار بالایی در شبکه‌های اجتماعی وایرال شدند و توانستند چالش‌های بسیار بزرگی در مسیر این استارتاپ به وجود آورند.
در همین حوالی تعداد از کارمندان رده بالای اوبر نیز به دلایل مشابه استعفا داده یا از شرکت اخراج شدند. نامه‌هایی نیز به مطبوعات مختلف ارسال شده بود که ثابت می‌کردند تراویس نگرش جنسیت زده‌ای نسبت به کارمندان خود دارد. هم‌زمان با همین داستان‌ها شرکت‌های google و waymo نیز از اوبر شکایت کردند. مجله نیویورک‌تایمز نیز در اخبار خود منتشر کرد که اپلیکیشن اوبر می‌تواند مسافران خود را بعد از سفر نیز ردیابی کند. به همین دلیل تحقیقات جنایی گسترده‌ای درباره این استارتاپ آغاز شد. به صورت کلی این سال برای اوبر بسیار پرحاشیه بوده و چالش‌های بزرگی در این تاریخ برای این استارتاپ به وجود آمد.
پایان چالش‌ها
در نهایت به دلیل این مشکلات و شورش سهامداران، تراویس مجبور به استعفا از این استارتاپ شد. بعد از دو ماه، دارا خسروشاهی به مدیریت استارتاپ اوبر منصوب شد. خسروشاهی توانست اوبر را از حاشیه‌ها خلاص کرده و چالش‌ها را به‌خوبی مدیریت کند. در نهایت اوبر با گسترش فعالیت خود توانست در زمینه‌های مختلفی مانند ارسال غذا، ارسال دارو، انواع خریدهای اینترنتی و … نیز وارد شود.
جمع‌بندی
استارتاپ اوبر بدون شک یکی از بزرگ‌ترین و پرسروصداترین استارتاپ‌های جهانی بوده که فعالیت خود را از یک فضای کار اشتراکی آغاز کرده است. این استارتاپ در مدت‌زمان کوتاهی توانست پیشرفت فوق‌العاده چشمگیری داشته باشد و تحول بسیار عظیمی در صنعت حمل و نقل به وجود آورد. چالش‌های بسیار زیاد و متنوعی در مسیر این استارتاپ وجود داشت که با یک برنامه‌ریزی دقیق و اصولی توانست از پس تمام آن‌ها برآید. در قسمت‌های قبل به‌صورت کامل به بررسی کامل تاریخچه این شرکت از زمان شروع فعالیت در یک فضای کار اشتراکی تا گسترش فعالیت آن پرداختیم.
