سرمایه گذاری خطر پذیر چیست و به چه نکاتی باید دقت داشت؟
بدیهی است که هر کار جدید و یا به اصطلاح هر استارتاپ برای شروع به سرمایه گذاری احتیاج پیدا می‌کند. همراه با کلمه سرمایه‌گذاری هم کلمه ریسک خود به خود ظاهر می‌شود؛ زیرا که در ذات آن ریسک کردن نهفته شده و هنگامی که سرمایه‌گذاری در یک کسب و کار مدنظر باشد این ریسک پذیری نیز بیشتر از قبل خواهد شد. مطمئنا هر سرمایه‌گذاری از این موضوع باخبر است و مسئله جدیدی نیست که از آن اطلاعی نداشته باشد. با این حال آنچه که مدنظر است میزان خطرپذیری سرمایه‌گذاری است؟ باید دید آیا میزان آن قابل پیش‌بینی خواهد بود؟ یا اینکه معقول به نظر می‌رسد؟ یک سرمایه‌گذاری خطرپذیر ممکن است چه تبعاتی داشته باشد؟ در ادامه مقاله با توضیحات کافی درباره سرمایه‌گذاری خطرپذیر شما با این موضوع آشنا می‌شوید و هم‌چنین نکات مهمی را پیرامون این مسئله خواهید دانست.
سرمایه گذاری خطر پذیر چیست؟
شرکت‌های تازه تاسیس و کسب و کارهای نوپا در مراحل اولیه‌ی خود توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر یا صندوق‌هایی مبلغی را دریافت می‌کنند. این سرمایه‌گذاری که شکلی از تأمین مالی سهام خصوصی است، سرمایه خطرپذیر نام دارد. البته این سرمایه‌گذاری برای شرکت‌هایی است که از نظر تعداد کارمندان، درآمد سالانه، مقیاس عملیات و... دارای پتانسیل بالایی هستند و یا رشد بالایی دارند. در ازای سهام یا سهام مالکیت، شرکت‌ها و یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کسب و کارهای نوپا سرمایه‌گذاری می‌کنند. طی سرمایه‌گذاری خطرپذیر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری تأمین مالی شرکت‌های نوپا قبول کرده و کاملا برعهده می‌گیرند.
.jpg)
مزایای سرمایه گذاری خطرپذیر
این شرکت‌ها امید دارند تا برخی از بنگاه‌های اقتصادی که مورد حمایت گرفته‌اند، به موفقیت برسند؛ زیرا که شروع کار استارتاپ‌هایاستارتاپ‌های نوپا با عدم اطمینان موفقیت رو‌به رو هستند. بنابراین ممکن است سرمایه‌گذاری خطرپذیر با شکست بسیار زیادی مواجه شود. کسب و کارهای نوپا که تحت حمایت سرمایه‌گذاران خطرپذیر قرار دارند، معمولا از صنایع با فناوری پیشرفته مانند فناوری اطلاعات (IT)، فناوری پاک یا بیوتکنولوژی هستند. با اینکه وارد کردن بودجه خود به این کسب و کارها بسیار خطرناک به نظر می‌رسد؛ اما آنچه که سرمایه‌گذاران را جذب می‌کند، بازدهی بالاتر از متوسط است.
در موقعیت‌هایی که شرکت‌های جدید یا مشارکت‌هایی که سابقه فعالیت محدود (زیر دو سال) دارند، با عدم دسترسی به بازارهای سرمایه، وام‌های بانکی یا سایر ابزارهای بدهی دست و پنجه نرم می‌کنند، سرمایه‌گذاری خطرپذیر می‌تواند به طور فزاینده‌ای به یک منبع محبوب و یا حتی ضروری برای افزایش سرمایه تبدیل شود. با این وجود نقطه ضعف اصلی برای این سرمایه‌گذاری این است که شرکت‌های سرمایه‌گذار صاحب سهام می‌شوند. بنابراین قدرت می‌گیرند تا در تصمیمات شرکت دخالت داشته باشند و گاهی به شکل غیر تخصصی اعمال نفوذ نمایند.
سرمایه گذاری خطر پذیر چگونه انجام می‌شود؟
برای اینکه بیشتر با سرمایه‌گذاری خطرپذیر آشنا شوید، بهتر است از شیوه کارکرد آن نیز آگاهی پیدا کنید. سرمایه‌گذاری خطرپذیر مراحلی دارد که به شرح زیر هستند:
تامین بودجه اولیه
بودجه اولیه در سرمایه‌گذاری خطرپذیر حرف اول را می‌زند. به این معنا که اولین و مقدماتی‌ترین مرحله شروع یک کسب و کار به حساب می‌آید. در این مرحله برای تحقیق و توسعه اهداف کسب و کارها در فضای کار اشتراکی سرمایه‌ای جذب می‌شود. به علاوه ایده‌ی مدنظر کارآفرینان هم‌چنان در حال گسترش بوده و هنوز به مرحله توزیع محصول محسوسی نرسیده است. این بودجه معمولا با هدف بیشتر کردن اعضای تیم و انجام تحقیقاتی پیرامون بازاریابی محصول به کار گرفته می‌شود.
دریافت سهام در ازای سرمایه‌گذاری
در سرمایه‌گذاری خطرپذیر استارتاپ قبول می‌کند تا در ازای دریافت سرمایه مقداری از سهام خود را واگذار کند. زیرا در این مرحله کسب و کار به اندازه کافی رشد کرده و به توان جذب سرمایه بیشتری رسیده است. بنابراین امکان رشدپذیری و موفقیت آن تا حدی ثابت می‌شود.
مشارکت با دیگر سرمایه‌گذاران
حال کسب و کار به حد کافی رشد کرده و دیگر یک شرکت نوپا نیست. در این مرحله سرمایه‌گذاران بزرگ‌تری قدم به این راه می‌گذارند و حتی ممکن است سرمایه‌گذاران تصمیم بگیرند تا به شکل مشارکتی وارد کسب و کارها شوند.
نکاتی درباره سرمایه گذاری خطر پذیر
در سرمایه‌گذاری خطرپذیر نیاز است چند نکته مدنظر گرفته شود تا هم کسب و کارها به سرمایه مدنظر خود برسند و از طرفی سرمایه‌گذاران به سود برنامه‌ریزی شده خود دست پیدا کنند. بنابراین به دقت نکات زیر را مدنظر بگیرید:
انتخاب کسب و کاری با ارزش سرمایه‌گذاری خطرپذیر
برای هر فریلنسر ایده‌هایش بسیار ارزشمند هستند و اکثر آن‌ها احساس می‌کنند که ایده‌های‌شان شگفت‌انگیز است. بنابراین قطعا ارزش سرمایه‌گذاری را خواهد داشت. نکته‌ای که در این زمان باید به آن توجه شود این است که تمام ایده‌های خلاقانه ارزش سرمایه‌گذاری دارند اما تمام آن‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری خطرپذیر ندارند. هر کسب و کاری برای خود پتانسیل متفاوتی از دیگری دارد و بنابراین سرمایه‌ای که در اختیار آن قرار می‌گیرد نیز متفاوت خواهد بود.
برای مثال راه‌اندازی یک رستوران کوچک با گرفتن وام بانکی حل می‌شود و نیاز به سرمایه بزرگ و خطرپذیر نیست. زیرا همان‌طور که قابل پیش‌بینی است پتانسیل رشد خیلی بالایی نخواهد داشت. از طرفی دیگر سرمایه‌گذاران خطرپذیر بودجه خود را صرف کسب و کاری می‌کنند که بتواند چندبرابر سرمایه آن‌ها را برگرداند. به همین دلیل است که در سرمایه‌گذاری خطرپذیر علاوه بر بنیان‌گذاران و ایده‌های آن‌ها، باید به اندازه بازار نیز توجه نمود.
آشنایی کافی با کسب و کارها
معمولا سرمایه‌گذاران آن هم از نوع خطرپذیر تلاش می‌کنند قبل از سرمایه‌گذاری کارآفرینان را بشناسند و نحوه مدیریت و پیشرفت آن‌ها را ببینند. زیرا که آن‌ها به دنبال کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری خود هستند. اگر یک سرمایه‌گذار هستید، با زمان دادن رابطه‌ای دوستانه با اعضای کسب و کار مدنظر خود شکل دهید و آن‌ها را به خوبی بشناسید. از طرفی دیگر به عنوان یک کارآفرین به عملکرد خود توجه بیشتری نشان دهید و سعی کنید در این زمان توجه سرمایه‌گذار خود را جذب کنید. به این ترتیب است که ریسک سرمایه‌گذاری کاهش پیدا می‌کند.
انتخاب سرمایه‌گذار مناسب کسب و کار خود
هر شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر برای سرمایه‌گذاری خود فرآیند مشخصی دارد. برای آگاهی از تأمین بودجه و سرمایه مورد نیاز بهتر است جلساتی همکارانه بین سرمایه‌گذار و مدیران کسب و کارها شکل بگیرد. در طول جلسات، شرکا در مورد سرمایه‌گذاری‌های موجود و جدید صحبت می‌کنند. شما به عنوان یک مدیر کسب و کار باید بدانید چگونه می‌توانید درنهایت به سرمایه‌گذاری مورد تأییدتان برسید. سرمایه‌گذاران هم میخواهند ریسک کار خود را کاهش داده و به سود خود برسند. بنابراین در سرمایه‌گذاری خطرپذیر باید سرمایه‌گذار و کسب و کارها به توافق برسند.
توجه به مستندات ارائه شده از سوی سرمایه‌گذار خطرپذیر
در سرمایه‌گذاری خطرپذیر هنگامی که توافق بین دو گروه برای همکاری شکل گرفت، شرکت‌های سرمایه‌گذار به مدیران کسب و کارها سندی را ارائه می‌دهند. در این سند کلیه شرایط کلیدی سرمایه‌گذاری خطرپذیر بیان می‌شود که شامل ارزیابی شرکت، حقوق سرمایه‌گذار، ترکیب هیئت‌مدیره، معیارهای صندوق، حق رأی و... است. ارائه این مستندات در جهت پوشش تمام شرایط تجاری بسیار اهمیت خواهد داشت. بنابراین شما به عنوان سرمایه‌گذار و یا حتی صاحب کسب و کار باید بدانید اسناد دوره‌ای بسیار متنوع و پیچیده هستند و همیشه باید با وکلا بررسی شوند.
سخن پایانی
سرمایه‌گذاری خطرپذیر در واقع تامین مالی سهام خصوصی است. طی این سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌گذار، کسب و کارهای مدنظر خود را که امکان پیشرفت دارند انتخاب می‌کنند. در این راه سرمایه‌گذاران سعی دارند که خطر سرمایه‌گذاری را کاهش دهند و علاوه بر به موفقیت رساندن کسب و کار خود، سود برنامه ریزی شده را نیز به دست آورند.
